ترور شهید «فخری‌زاده» نشان از مسیر درست پژوهش در کشور است| قشر جوان موتور محرک پژوهش
معاون پژوهش و فناوری سازمان بسیج دانشجویی گفت: ترور دانشمندان هسته‌ای نشان می‌دهد که مسیری که جریان پژوهشی و علمی که کشور ما مخصوصاً در حوزه‌های راهبردی دنبال می‌کند مسیر صحیحی است و نقطه قوت قلب برای پژوهشگران ما تلقی می‌شود.
- پژوهش موتور محرک هر کشوری در عرصه‌های مختلف اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و علمی به شمار می‌رود و برای پیشرفت و رشد جوامع در دنیا از اهمیت به سزایی برخوردار است.
از نگاه حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب؛ «پیشرفت علمی، پایه و لازمه قطعی پیشرفت همه‌جانبه و اقتدار یک ملت است و تنها با دستیابی به قدرت و اقتدار است که می‌توان از هویت و حیثیت و استقلال و عزت یک ملت در مقابل زورگویان و مستکبرین حفاظت کرد و منافع ملی را حفظ نمود. پژوهش بایستی هم برای رسیدن به اوج قلّه‌ی علم و ایجاد مرجعیّت علمی و هم باید برای حلّ مسائل جاری کشور باشد».
تحریریه سیاسی ، به بهانه هفته پژوهش پای صحبت حامد اقبالی «معاون پژوهش و فناوری سازمان بسیج دانشجویی» چالش‌های روبه رو در حوزه پژوهش را مورد بررسی قرار داده است که در این گفت‌وگو می‌خوانیم.
میزان: نقش پژوهش در گام دوم انقلاب چیست؟
اقبالی: در مسیر تمدن‌سازی نهاد علم نقش و جایگاه ویژه‌ای دارد و پیشران این عرصه به شمار می‌رود. در بیانیه گام دوم انقلاب نیز به عنوان نکته اول جایگاه علم و فناوری حائز اهمیت است و ضرورت دارد به این موضوع پرداخته شود.
بسیج دانشجویی به عنوان نهادی فعال در مراکز علمی و دانشگاه‌ها وظیفه خود می‌داند به صورت عملیاتی به این موضوع ورود کند. یکی از آن فعالیت‌ها شکل‌گیری هسته‌های پژوهشی و مراکز تحقیقاتی است که در موضوعات مختلف به این موضوع می‌پردازد و با نگاه مسئله محور به دنبال این است که برای آنچه در کشور در مسیر رسیدن به تمدن سازی نوین اسلامی است راهکار پیدا کند تا به حل آن مسئله برسد. اکنون بیش از ۶۰ مرکز تحقیقاتی در مراکز بسیج دانشجویی سراسر کشور فعال است و بستر‌های تقویت، تکثیر، هم‌افزایی و شبکه‌سازی آن‌ها را دنبال می‌کندو
میزان: نقش پژوهش در تحقق اهداف گام دوم انقلاب چیست؟
اقبالی: کشور هم اکنون با مسائل مختلفی مواجه است ما صرفا پژوهش‌ها را منحصر در فناوری و تکنولوژی نمی‌بینیم و بلکه همه مسائل سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی نیازمند پژوهش است. در مرحله اول برای شناخت دقیق مسئله و پی بردن به ریشه‌ها و علت یابی آن تلاش می‌کنیم و بعد از آن راهکار و راه حل مناسب برای حل آن مسائل را پیدا می‌کنیم البته هر دو نیازمند کار پژوهشی است.
قشر جوان موتور محرک پژوهش هستند
در این باره جوانان خوش فکر بستر کار را فراهم می‌کنند نقش جوانان و پژوهش با توجه به پتانسیل بالای جوانان و دانشجویان در تحصیلات تکمیلی و دکترای ما حائز اهمیت است. قشر جوان موتور محرک پژوهش هستند و تحت هدایت اساتید می‌توانند مسائل پژوهشی کشور را حل کنند و به آن بپردازند و تبعا نیازمند آن هستیم که بستر آن فراهم شود. در حال حاضر ظرفیت عظیمی از جوانان نخبه در کشور وجود دارد که پاسخگوی نیاز‌های پژوهشی ماست، اما بستر‌های لازم برای اینکه آن‌ها شکوفا شوند فراهم نیست.
در حال حاضر ظرفیت عظیمی از جوانان نخبه در کشور وجود دارد که پاسخگوی نیاز‌های پژوهشی ماست، اما بستر‌های لازم برای اینکه آن‌ها شکوفا شوند فراهم نیست
میزان: تاثیر پژوهش‌های بنیادی و کاربردی در رفع نیاز‌ها و حل مسائل و مشکلات کشور را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
اقبالی: پژوهش‌های بنیادین و کاربردی هر کدام در این مجموعه جایگاه خود را دارند و مورد نیاز است. برخی موارد ریشه‌های عمیق‌تری دارد که نیازمند پژوهش‌های بنیادین است و البته ممکن است که نیاز زودگذر و عاجل ملمسوس نباشد، اما بسیاری از چالش‌های رو به رو ناشی از پژوهش‌های بنیادی است و در مواردی هم عملیاتی است که پژوهش‌های کاربردی لازم و هر کدام در جایگاه خود مورد نیاز کشور است.
میزان: چالش‌هایی که نظام پژوهش در کشور با آن روبه رو است چیست و برای رفع آن چه باید کرد؟
اقبالی: چالش اول مسئله شناسی است؛ باید بدانیم که روی چه مسئله‌ای کار کنیم و بقیه انرژی خود را ناظر بر گام اول باید صرف کرد. ما باید بتوانیم نیاز‌های کشور را به خوبی بشناسیم نیاز سنجی داشته باشیم و مسائل را خوب تعریف کنیم که بخشی از آن در همکاری با نهاد‌ها باید اتفاق بیافتد، اما متاسفانه در این باره ما ضعیف هستیم و نقطه ضعف داریم.
پژوهش نیازمند توجه به مجموعه‌ها است
در مرحله بعد ظرفیت‌های کار تیمی و تشکیلاتی را باید در عرصه پژوهش فراهم کنیم. ما عموما نگاه فرد محور داریم و به افرادی که صرفا توانمندی یا دستاوری دارند توجه می‌شود در صورتی که پژوهش نیازمند توجه به مجموعه‌ها است و این را در جشنواره‌ها و گردهمایی‌ها باید جستجو کنیم.
باید بستر‌های شکل گیری مجموعه‌ها در عرصه پژوهش فراهم شود و نیازمند تلاش بیشتری است، چرا که این بستر‌ها زیرساخت‌های هویتی، حقوقی و مالی نیاز دارد و تعریف جایگاه آن‌ها در نظام تصمیم گیری کشور مورد اهمیت است.
امروز در حوزه مالکیت معنوی آثار در بستر پژوهش با چالش رو به رو هستیم و لازم است قوانین و ساز و کار‌ها اصلاح شود
تعریف جایگاه برخی از پژوهش‌ها در نظام تصمیم‌گیری کشور است و باید در این نظام جانمایی شود تا بدانیم این مجموعه‌ها در کجا قرار دارند و می‌توانند موثر واقع بشوند. تبعا بحث مالی هم مطرح است و در پژوهش مباحث مالی حائز اهمیت است. بعد از آن نظام بودجه باید بهینه استفاده شود در صورتی که این موضوع در حال حاضر بهره‌وری لازم را ندارد. از سویی امروز در حوزه مالکیت معنوی آثار در بستر پژوهش با چالش رو به رو هستیم و لازم است قوانین و ساز و کار‌ها اصلاح شود.
میزان: در تعیین بودجه ۱۴۰۰ نقش پژوهش تا چه اندازه لحاظ و به آن بها داده شده است؟
اقبالی: در تعیین بودجه وقتی با چالش‌های منابع بودجه‌ای رو به رو می‌شویم اولین جایی که مظلوم است و بودجه کم می‌شود حوزه پژوهش است. این ناشی از این موضوع است که ما پژوهش‌ها را کاربردی تعریف نمی‌کنیم و ناظر بر نیاز‌ها نمی‌دانیم. آن را فوق برنامه می‌دانیم که اگر نباشد اتفاقی نمی‌افتد. معمولا در سال‌های گذشته با چالش بودجه مواجه بودیم امسال هم کما فی‌السابق حوزه پژوهش و فناوری مظلوم واقع شده است.
میزان: تاثیر کرونا در چرخش پژوهش را طی یک سال گذشته چگونه ارزیابی می‌کنید؟
اقبالی: کرونا از این جهت که بستر فضای مجازی را جدی‌تر کرد و سازو کار‌ها را به صورت ایجابی درآورد و ما مجبور شدیم برای استفاده از فضای مجازی به کار‌های پژوهشی روی بیاوریم نتیجه مثبتی داشت، مسائلی پدید آمد که نیاز به پژوهش داشت و موثر واقع شد. از سوی دیگر کرونا فراغتی در فعالیت‌های عملیاتی پیش آورد و فضا را برای کار‌های پژوهشی بیشتر فراهم کرد. اما از طرفی به خاطر چالش‌های اقتصادی در تامین منابع مباحث پژوهشی همچنان با مشکلات رو به رو هستیم چرا که کرونا تعطیلی بنگاه‌های اقتصادی را در پی داشت و پژوهش هم در این موضوع تاثیرگذار بود.
بسیج دانشجویی از این جهت که با قشر جوان جامعه مواجه است در بخش قابل توجهی از مسائل کشور که نیازمند پژوهش و فناورانه است به صورت جدی ورود کرده است. با رویکرد مسئله محور برای حل مشکلات کشور و ایجاد اقتدار و مرجعیت وارد عمل شده است و غایت اهداف خود را تمدن‌سازی نوین اسلامی می‌داند و برای رسیدن به آن تلاش می‌کند.
میزان: طی هفته‌های گذشته یکی دیگر از دانشمندان هسته‌ای که در حوزه پژوهش نقش مهمی ایفا کرد توسط دشمنان ترور شد این ناشی از وحشت آمریکا و رژیم صهیونیستی از پیشرفت‌های پژوهشی کشورمان است شما آن را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
اقبالی: یکی از جنبه‌های مهم پرداختن به علم و فناوری ایجاد اقتداری است که از این حوزه ناشی می‌شود و تبدیل به ابزار قدرت برای کشور، توسعه، استقلال و اقتدار است. پژوهش نقش و جایگاه مهمی دارد و شهید «فخری‌زاده» دقیقا در نقطه پژوهش بود و پژوهشی که البته برای کشور ایجاد اقتدار می‌کرد.
شهید «فخری‌زاده» در عرصه پژوهش خوب پیش می‌رفت و خار چشم دشمنان شده بود به طوری که دشمن چاره‌ای جز حذف فیزیکی دانشمندان ما در پیش روی خود نمی‌دیدند و همچنان با ترس و وحشت از پیشرفت‌های علمی کشور ما دست به جنایت و ترور می‌زنند.
ترور دانشمندان هسته‌ای نشان می‌دهد که مسیری که جریان پژوهشی و علمی که کشور ما مخصوصا در حوزه‌های راهبردی دنبال می‌کند مسیر صحیحی است. این موضوع نقطه قوت قلب برای پژوهشگران ما تلقی می‌شود که نشان می‌دهد چشم انداز پژوهش در آینده روشن و قابل اتکا است.
ارسال دیدگاه
دیدگاهتان را بنویسید
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *